Dr Filip Doroszewski

Adiunkt w Katedrze Literatury Greckiej i Łacińskiej,
Instytut Literaturoznawstwa, Wydział Nauk Humanistycznych UKSW
f.doroszewski@uksw.edu.pl

Academia.edu, Google Scholar, ORCID

KARIERA AKADEMICKA:

  • 2010 – doktorat, Instytut Filologii Klasycznej UW

ZAINTERESOWANIA BADAWCZE:

  • Dionizos w antycznej refleksji religijnej, filozoficznej i politycznej
  • recepcja Bakchantek Eurypidesa w starożytności
  • metafora i terminologia misteriów
  • patrystyczna egzegeza Pisma Świętego
  • chrześcijańska epika późnoantyczna
  • Eurypides, Plutarch z Cheronei, Nonnos z Panopolis, Ps.-Apolinary z Laodycei

MEDIA

PROJEKTY BADAWCZE

  • „Dionizos w polityce religijnej cesarzy od Oktawiana Augusta do końca dynastii Sewerów. Perspektywa interdyscyplinarna”, Narodowy Program Rozwoju Humanistyki, 2bH 15 0163 83, UKSW, lata 2016‒2019, kierownik zespołu badawczego.
  • “Poprzez stulecia, języki i kultury – Cuda św. Menasa jako źródło historyczne, utwór literacki i tekst liturgiczny”, Narodowe Centrum Nauki, 2021/41/B/HS1/00550, Uniwersytet Śląski, kierownik dr Przemysław Piwowarczyk, wykonawca.
  • „Studies in Greek Bible Epic”, Theological and rhetorical aspects of Pseudo‒Apollinaris’s Metaphrasis Psalmorum, Research and Innovation Foundation of Cyprus, EXCELLENCE/1216/0400, University of Cyprus, kierownik prof. Maria Ypsilanti, lata 2021‒2022, wykonawca.
  • „La Escuela Neoplatónica de Atenas (s. IV-VI) en su contexto histórico y filosófico: un estudio sobre el 'hombre divino’ del paganismo tardío y la teoría neoplatónica de la inmortalidad del alma”, kierownik prof. David Hernández de la Fuente, Universidad Complutense Madrid, lata 2018‒2020, wykonawca (link).
  • „Nonnus’ Paraphrase between Poetry, Rhetoric and Theology”, University of Cyprus, kierownik prof. Maria Ypsilanti, rok 2012, wykonawca.

KSIĄŻKI I TOMY POD REDAKCJĄ

ARTYKUŁY i ROZDZIAŁY

  • F. Doroszewski, M. Ypsilanti, 'Consuming the living God’: Johannine and Mythological Echoes in Ps.‒Apollinaris’ Metaphrasis Psalmorum 41.3, [w:] M. Cutino (red.), The Johannine Tradition in Late Antique and Medieval Poetry, Brepols, Turnhout 2024, p. 5567.
  • The State as Crater: Dionysus and Politics in Plutarch’s Lives of Crassus, Antony and Caesar, in: F. Doroszewski, D. Karłowicz (eds.), Dionysus and Politics: Constructing Authority In The Graeco-Roman World, Routledge 2021, p. 103–123.
  • Objaśnianie tajemnic. Misteria literackie w dobie Edgara Winda, Kronos 2/2020, 132–137.
  • M. Ypsilanti, L. Franco, with the collaboration of Filip Doroszewski and Claudia Greco, Nonnus’ Paraphrase between Poetry, Rhetoric and Theology, Brill, Leiden 2021. I co-authored the following parts of the book:
    • ​F. Doroszewski, L. Franco, „Jesus as Stranger to the World”, pp. 232–237.
    • ​F. Doroszewski, L. Franco, „Relation between the Persons of the Trinity”, pp. 249–271.
    • F. Doroszewski, L. Franco, M. Ypsilanti, „The Persons of the Trinity as Self-Begotten”, pp. 272–277.
    • F. Doroszewski, L. Franco, „Believer’s Freedom”, pp. 281–285.
  • Rite or metaphor? The use of the term ὄργια in Christian writings of the 4th and 5th centuries, in: M. Vassanyi et al. (eds.), Initiation into the Mysteries (Collection Karoli), L’Harmattan, Budapest 2020, p. 65‒80.
  • Dieu rejeté, Dieu triomphant: réception des Bacchantes d’Euripide dans la Paraphrase de l’Évangile de Saint Jean de Nonnos de Panopolis, in: M. Cutino (ed.), Poetry, Bible and Theology from Late Antiquity to the Middle Ages, Berlin, De Gruyter 2020, p. 149‒157.
  • The wise mysteries of the sacrificial hour: Nonnus’ exegesis of John 4:23, in: H. Bannert, N. Kröll (eds.), Nonnus of Panopolis in Context II: Poetry, Religion, and Society [Mnemosyne Supplement, Late Antique Literature series], Brill, Leiden 2017, p. 184–194.
  • The Mystery Terminology in Nonnus’ Paraphrase [w:] D. Accorinti (ed.), Brill’s Companion to Nonnus of Panopolis, Brill, Leiden 2016, p. 327–350.
  • Commenting with hexameter. The imagery of light and darkness in Nonnus’ poetic exegesis of John 3:1–21, in: M. Mejor, K. Jażdżewska, A. Zajchowska (eds.), Glossae – Scholia – Commentarii. Studies on Commenting Texts in Antiquity and Middle Ages [Warsaw Studies in Classical Literature and Culture vol. 2], Peter Lang, Frankfurt am Main 2014, p. 127–136.
  • Judaic Orgies and Christ’ Bacchic Deeds: Dionysiac Terminology in Nonnus’ Paraphrase of St. John’s Gospel, in: K. Spanoudakis (ed.) Nonnus of Panopolis in Context: Poetry and Cultural Milieu in Late Antiquity [Trends in Classics Supplement 24], De Gruyter, Berlin 2014, p. 287–301.
  • Nie wyruszę jeszcze na świętą uroczystość. Termin τελετή w nonniańskiej egzegezie Ewangelii św. Jana 7, 8, U schyłku starożytności. Studia Źródłoznawcze nr 9 (2010), s. 25–34.
  • Z mroku do światła. Jezus, Nikodem i Helios w Parafrazie Ewangelii św. Jana Nonnosa z Panopolis, Menander 64-67 (2009-2012), s. 138–145.
  • Jezus jako ‘prawdziwy Dionizos’: Ewangelia wg Nonnosa [w:] A. Marchewka, Rem Acu Tangere. Studia Interdisciplinaria ad Linguam et Litteras Graecorum Antiquorum Pertinentia, Gdańsk 2008, s. 196–202.
  • wspólnie z P. Doroszewskim, Żydzi i Grecy wobec Chrystusa ukrzyżowanego w 1 Kor 1, 22 – 24 św. Pawła [w:] A. Lewińska, M. Chmiel, Język – Szkoła – Religia, Pelplin 2007, s. 127–143.

RECENZJE i ARTYKUŁY PRZEGLĄDOWE

  • W. Lengauer „Dionizos. Trzy szkice” (Kraków 2020), Menander 2021.
  • K. Spanoudakis, Nonnus of Panopolis. Paraphrasis of the Gospel of John XI, Journal of Early Christian Studies 25 (2017), 475–477.
  • wspólnie z D. Lauritzen (ed.) et al., La floraison des études nonniennes en Europe (1976–2013), Bulletin critique de la Revue des Études Tardo-antiques (RET), vol. 3 (2013-2014), s. 299–321.

W DRUKU I PRZYGOTOWANIU

  • F. Doroszewski, J. Kozłowski, Zacchaeus Baccheus. The Jericho Episode in Luke 19.1–10 and Euripides’ Bacchae, New Testament Studies (Cambridge University Press), 71/2025.
  • Groaning Martha, Frenzied Mary: a Note on Christian Maenadism in Nonnus’ Paraphrasis 11, in: G. Agosti, A. Rotondo (eds.), Studies on Nonnus’ Paraphrase of St. John’s Gospel, De Gruyter, Berlin 2025. 
  • F. Doroszewski, M. Ypsilanti, Hidden yet celebrated: the mystical exegesis of Psalm 26.5 in Ps.-Apollinaris’ Metaphrasis Psalmorum (and Gregory of Nazianzus’ De rebus suis), in: D. Hernández de la Fuente, L. Miguélez-Cavero (eds.), Nonnus of Panopolis in Context V. Poetic Frontiers, Brill, Leiden 2025.
  • F. Doroszewski, D. Karłowicz (red.), Dionizos. Mit i polityka, Sub Lupa, Warszawa 2025.
  • F. Doroszewski, Państwo, czyli całość. O politycznym znaczeniu motywów dionizyjskich w późnorepublikańskich Żywotach Plutarcha, [w:] F. Doroszewski, D. Karłowicz (red.), Dionizos. Mit i polityka, Sub Lupa, Warszawa 2025.

ORGANIZACJA KONFERENCJI MIĘDZYNARODOWYCH

  • 12th International Congress of the International Plutarch Society, wspólnie z K. Jażdżewską, Warszawa/Aarhus [online], 2-5 IX 2021, link.
  • Religion and Politics: The Cult Of Dionysus in the Graeco-Roman World, UKSW/Kolegium Europejskie/Teologia Polityczna, Warszawa, 18 I 2019. Przebieg konferencji był  relacjonowany przez TVP Kultura w programie „Informacje kulturalne” (link).
  • Ancient Literature in the First Centuries BCE/CE. UKSW Warsaw – KU Eichstätt-Ingolstadt Colloquium, wspólnie z K. Jażdżewską, Warszawa, 6 IX 2018, link.
  • International Conference Nonnus Of Panopolis in Context III: Old Questions and New Perspectives, wspólnie z K. Jażdżewską, UKSW, Warszawa, 17‒19 IX 2015.

UDZIAŁ W KONFERENCJACH MIĘDZYNARODOWYCH (od 2016)

  • „Contemplating the Mysteries of the Church: Psalm 26.5 LXX in Late Antique Christian Poetry”, Understanding the Old Testament as Christian Scripture, Angelicum, Rzym 17‒20 VI 2024.
  • wspólnie z Marią Ypsilanti (University of Cyprus), która przedstawiła wspólny referat „Frontiers of mystery: Christian exegesis of Psalm 26.5 in Ps.-Apollinaris’ Metaphrasis (and Gregory of Nazianzus’ De rebus suis)”, Nonnus in Context V: Poetic Frontiers, Madryt, 17‒20 V 2023 [online].
  • „Christian Exegesis of the Psalms in Ps.-Apollinaris’ Metaphrasis: Some Examples”, From Athens to Constantinople V. George of Pisidia and other Greek Poets between Late Antiquity and Byzantium, University of Vienna, Austria, 26 XI 2021 [online].
  • „Word in a Woman’s Womb: Johannine Echoes in the Preface to Apollinaris’ Metaphrasis Psalmorum”, La tradition johannique dans la poésie tardo-antique et médiévale, Université de Strasbourg, France, 16‒17 X 2021 [online].
  • „Omen of the Supreme Rule: Caesar’s Incestuous Dream in Plutarch, Suetonius and Cassius Dio”, 12th International Congress of the International Plutarch Society, Cardinal Stefan Wyszynski University in Warsaw / Aarhus Institute of Advanced Studies, 2‒5 X 2021 [online].
  • „Nonnus on Vita Activa and Vita Contemplativa: Martha and Mary in Paraphrasis 11”, A Celebration of Mary Whitby, Oksford 13 III 2020, [online], link.
  • „Ὡς ἀληθῶς βάκχος: the Bacchic as the Common Ideal of Holiness in Late Antiquity”, New Perspectives on Late Antiquity VI: Charisma and Leadership in Late Antique Schools, Madryt, 2‒4 X 2019, link.
  • „Holy Men and Cyclopes: the place of the Bacchic in Synesius’ political thought (Dion 7‒8)”,II International Seminar on the Concept of “Divine Man” in the Ancient World and its Reception, Madryt,  30‒31 V 2019, link.
  • „The State as Crater: Dionysiac Motifs in Plutarch’s Lives of Crassus, Anthony and Caesar”, Religion and Politics: The Cult Of Dionysus in the Graeco-Roman World, Warszawa 18 I 2019r; przebieg konferencji był relacjonowany przez TVP Kultura w programie „Informacje kulturalne” (link).
  • Bactria, India and the Outer Sea: Rivalry with Dionysus in Plutarch’s Crassus”, Ancient Literature in the First Centuries BCE/CE. UKSW Warsaw – KU Eichstätt-Ingolstadt Colloquium (6 IX 2018), link.
  • „Roman Hubris at the Edges of the World. Imitatio Dionysi in Plutarch’s Crassus 16”, Imperialism and identities at the edges of the Roman World 4, Petnica, Serbia, 20‒23 IX 2018, link.
  • „Jesus the Rival: Paraphrasis 11.185‒213 read against Euripides’ Bacchae”, Nonnus of Panopolis in Context IV. Poetry at the Crossroads, Gandawa, Belgia, 19-21 IV 2018, link.
  • „Dieu rejeté, Dieu triomphant: réception des Bacchantes d’Euripide dans la Paraphrase de l’évangile de Saint Jean de Nonnos de Panopolis”, Poésie, bible et théologie de l’Antiquité tardive au Moyen Âge (IVe‒XVe s.), Sztrasburg, 25-27 I 2018, link.
  • „Citizens of Heaven. Jesus and the New Political Identity in Nonnus’ Paraphrase”, Two Myths and two Languages: Pagans and Christians in Late Antique Poetry, Wiedeń, 7‒9 XII 2017, link.
  • „Dionysus and the Fall of the Roman Republic in Plutarch’s Lives”, 5th International Kraków Study of Religions Symposium, Kraków, 7‒9 XI 2016.

GRUPY BADAWCZE i TOWARZYSTWA NAUKOWE 

NAGRODY i ODZNACZENIA

  • nagroda Rektora UKSW za szczególne osiągnięcia w działalności naukowej (2022)
  • nagroda Rektora UKSW dla najlepszego badacza w dyscyplinie literaturoznawstwo (2022)
  • medal Komisji Edukacji Narodowej (2017)
  • laureat programu Translacje Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (2016)
  • laureat konkursu Monografie Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (2015)

STYPENDIA

  • Stypendium rządu francuskiego (2020, przełożone na 2021)
  • Grant badawczy Foundation Hardt pour l’étude de l’antiquité classique (dwukrotnie)
  • Stypendium Fundacji Lanckorońskich
  • Stypendium rządu włoskiego

ZAJĘCIA DYDAKTYCZNE 2023/2024:

  • Praktyczna nauka języka greckiego dla 1 i 2 roku I stopnia
  • Translatorium greckie dla 3 roku I stopnia

HOBBY

  • historia Polski i Europy 1914‒1945
  • zespół Schema